EBV_İnfeksiyöz Mononükleoz
Virus ağız, boğaz və tüpürcək vəzilərinin epiteliyası vasitəsilə qan dövranına daxil olur və B-limfositlərə nüfuz edərək onların çoxalmasını stimullaşdırır. Nəticədə badamcıqlar, limfa düyünləri və dalaq böyüyür. Epstein-Barr virusu, digər herpes virusları kimi, gizli infeksiyaya keçmək qabiliyyətinə malikdir. Onun genetik materialı az sayda B-limfositdə saxlanıla bilər. Hüceyrə immunitetinin defektlərində, HİV infeksiyasında, immunosupressiv terapiyada limfoproliferativ xəstəliklərə (məsələn, B hüceyrəli linfoma, nazofarinks karsinoması) səbəb ola bilər.
Bir çox hallarda, ilkin infeksiya asimptomatikdir və ya yüngül faringit və tonzillit ilə müşayiət olunur. İnfeksion mononukleozun simptomları infeksiyaya yoluxmuş insanların 35-50% -ində görünür.
Xəstəliyin inkubasiya dövrü 4-6 həftədir. Prodromal dövrdə infeksiya əzələ ağrısı, yorğunluq və ümumi pozğunluqla özünü göstərir. Sonra onlara yüksək hərarət, boğaz ağrısı, böyümüş limfa düyünləri, dalaq və bəzən qaraciyər qoşulur. Bəzi hallarda qollarda və gövdədə ekzemalar görünür. Simptomlar 2-4 həftə davam edir.
Analiz nə üçün istifadə olunur?
- Yoluxucu mononükleozun diaqnozu və infeksiya mərhələsini qiymətləndirmək;
- Herpetik infeksiyaların differensial diaqnostikası üçün;
- Angina və tonzillitin differensial diaqnostikası üçün;
- Orqan və toxuma transplantasiyası zamanı Epstein-Barr virusunun reaktivasiyasını aşkar etmək.
Analiz nə vaxt təyin olunur?
- Yoluxucu mononukleozun kliniki (hepatosplenomeqaliya, tonzillofaringit, çənə və boyun limfa düyünlərinin şişməsi) və laboratoriya (periferik qanda atipik limfositlər) əlamətləri olduqda;
- ELISA testinin şübhəli nəticələri zamanı, həmçinin əlavə test və təsdiqləmək üçün;
- HİV infeksiyası zamanı;
- Orqan və ya sümük iliyi transplantasiyasından sonra immunosupressiv terapiya apararkən.
VCA antigenlərinə IgG və IgM sinifinin anticisimləri aşkar edilmişdir;
EBNA-1-ə qarşı IgM anticisimlərinin olması da ilkin infeksiyanı göstərə bilər.
İnfeksiyanın gec mərhələsi:
VCA antigenlərinə (xüsusilə EBV infeksiyasının gec fazasının markeri olan VCA p22 antigeninə) IgG sinifinin aşkar edilmiş anticisimləri;
EBNA-1-ə qarşı anticisimlər aşkar edilmişdir.
Reaktivasiya:
EA antigeninə qarşı IgG anticisimləri aşkar edilir;
Reaktivasiya infeksiyanın yeni mərhələsində anti-VCA IgM anticisimlərinin aydın şəkildə azalması və anti-EBNA-1 və/və ya VCA p22 IgG anticisimlərinin olması ilə fərqlənir.
Vacib Qeydlər
Testin mənfi nəticəsi kəskin infeksiyanı istisna etmir. Şübhə və klinik simptomlar halında, tədqiqatın 8 gündən sonra təkrarlanması tövsiyə olunur.
İmmunosupressiv xəstələrdə və ya immun sistemi zəifləmiş xəstələrdə EBV infeksiyasının vəziyyətini müəyyən etmək üçün virus yükü testi tövsiyə olunur.