Eritrositlərin çökmə sürəti qanın plazma və qırmızı qan hüceyrələrinə ayrılma sürətini qiymətləndirən bir testdir.
Eritrositlərin çökmə sürəti qanın plazma və qırmızı qan hüceyrələrinə ayrılma sürətini qiymətləndirən bir testdir.
Tədqiqat nə üçün istifadə olunur?
İnfeksiyalar, xərçəng və autoimmun xəstəliklər də daxil olmaqla kəskin və ya xroniki iltihabla əlaqəli xəstəliklərin diaqnozu üçün istifadə edilir. EÇS analizi adətən digər tədqiqatlarla birlikdə istifadə olunur. Tədqiqat nə vaxt təyin olunur? Diaqnostika və monitorinq zamanı: iltihabi xəstəliklər, yoluxucu xəstəliklər, onkoloji xəstəliklər, autoimmun xəstəliklər. Digər tədqiqatlarla birlikdə profilaktik müayinələr apararkən ( qanın ümumi analizi , leykosit formulası və s.).
İnfeksiyalar, xərçəng və autoimmun xəstəliklər də daxil olmaqla kəskin və ya xroniki iltihabla əlaqəli xəstəliklərin diaqnozu üçün istifadə edilir. EÇS analizi adətən digər tədqiqatlarla birlikdə istifadə olunur. Tədqiqat nə vaxt təyin olunur? Diaqnostika və monitorinq zamanı: iltihabi xəstəliklər, yoluxucu xəstəliklər, onkoloji xəstəliklər, autoimmun xəstəliklər. Digər tədqiqatlarla birlikdə profilaktik müayinələr apararkən ( qanın ümumi analizi , leykosit formulası və s.).
Qanda EÇS-nin artmasının səbəbləri:
- Yoluxucu xəstəliklər (adətən bakterial səbəblər). EÇS həm kəskin, həm də xroniki yoluxucu xəstəliklərdə arta bilər.
- İltihabi xəstəliklər. birləşdirici toxuma xəstəlikləri (revmatoid artrit, sistemik lupus eritematozus, sistemik skleroderma, vaskulit). İltihabi bağırsaq xəstəliyi (Crohn xəstəliyi, ulseratif kolit ).
- Onkoloji xəstəliklər:
2. Hodgkin xəstəliyi limfa düyünlərinin bədxassəli xəstəliyidir. EÇS göstəricisi adətən diaqnoz qoymaq üçün deyil, artıq diaqnoz qoyulmuş bir xəstəliyin müalicəsinin gedişatını və effektivliyini izləmək üçün istifadə olunur.
3. Müxtəlif lokalizasiyalı xərçənglər, xüsusən hemoblastozlar. Qanda EÇS-nin həddindən artıq yüksək olması şişin ilkin ocaqdan kənara çıxdığını (yəni metastaz verdiyini) göstərir.
- Miokard infarktı zamanı ürək əzələsinin zədələnməsi baş verir ki, bu da sistematik bir iltihabi cavaba və müvafiq olaraq EÇS-nin artmasına səbəb olur. Miokard infarktindan sonra EÇS təxminən bir həftə sonra zirvəyə çatır.
- Anemiya . Eritrositlərin sayının azalması onların çökmə sürətinin artmasına səbəb ola bilər.
- Yanıqlar, xəsarətlər.
- Amiloidoz toxumalarda anormal zülalın yığılması ilə əlaqəli bir xəstəlikdir.
Qanda EÇS-nin azalmasının səbəbləri
- Qırmızı qan hüceyrələrinin formasının dəyişməsi ilə müşayiət olunan xəstəliklər, məsələn, oraq hüceyrəli anemiya və ya irsi sferositoz (bunlar qırmızı qan hüceyrələrinin yerləşməsini çətinləşdirir).
- Polisitemiya (qırmızı qan hüceyrələrinin sayının artması) və buna səbəb olan şərtlər, məsələn, xroniki ürək çatışmazlığı və ya ağciyər xəstəliyi.
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
Qadınlarda EÇS hamiləlik və menstruasiya zamanı artmağa meyllidir. Oral kontraseptivlər, teofillin, A vitamini qəbulu EÇS-ni artıra bilər. Kortikosteroidlərin qəbulu və albumin qəbulu qanda EÇS-ni azalda bilər.
Vacib Qeydlər:
Qanda EÇS artımı bir çox xəstəliklərdə müşahidə edilə bilər və bu göstərici tək başına diaqnostik deyil. Bəzən sağlam insanlarda yüksək EÇS müşahidə oluna bilər. Normal EÇS səviyyəsi xərçəng və ya birləşdirici toxuma xəstəliklərini istisna etmir.